Biografia autorów nr 1 - Kornel Makuszyński

Kornel Makuszyński

 

Urodził się 8 stycznia 1884r. w Stryju (obecnie miasto na Ukrainie), a zmarł 31 lipca 1953r. w Zakopanem. Jego ojcem był Edward Makuszyński, pułkownik wojsk austriackich, a jego matką Julia z Ogonowskich. Podjął się nauki w  IV Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie.

 

 

Mieszkał w skromnej kwaterze, wynajmowanej u lwowskiego asenizatora i hycla Siegla na Kleparowie. W wieku 14 lat zaczął swoją przygodę z poezją. Jego pierwszym recenzentem w cukierni na Skarbkowskiej 11 był Leopold Staff. Szesnastoletni Makuszyński opublikował swoje pierwsze wiersze w lwowskim dzienniku ,, Słowo Polskie" Od 1904 był członkiem redakcji tego dziennika, zajmując się recenzjami teatralnymi.

Ukończył Wydział Filologiczny Uniwersytetu Lwowskiego oraz studiował literaturę francuską w Paryżu. W 2 poł. 1915r., podobnie jak Leopold Staff, a także tysiące innych mieszkańców Lwowa, został ewakuowany w głąb Cesarstwa Rosyjskiego. Zupełnie przypadkiem zatrzymał się w Kijowie, gdzie żyli Polacy. Wtenczas został tam prezesem miejscowego Związku Literatów i Dziennikarzy Polskich oraz kierownikiem literackim kijowskiego Teatru Polskiego.

Po zakończeniu I W.Ś. powrócił do ojczyzny. Nie zatrzymał się jednak we Lwowie, lecz pojechał do Warszawy, śladami Leopolda Staffa. Mieszkał na Mokotowie, aż do 1944r. Za swoją twórczość otrzymał członkostwo Polskiej Akademii Literatury, państwową nagrodę literacką (1926r.), nagrodę PAL "Złoty Wawrzyn" i honorowe obywatelstwo Zakopanego (zamieszkał tam od 1945r). Po 1945r. objęty zakazem publikacji i poddany szykanom, co jak sam sądził związane było ze sprawą jego przyjęcia do PAL, w 1937 r. – na miejsce Wincentego Rzymowskiego, usuniętego w atmosferze skandalu (po oskarżeniach o plagiat), a pełniącego bezpośrednio po wojnie funkcję ministra kultury).

Został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. W Zakopanem powstało również muzeum, ku jego wielkiej pamięci.

Kornel Makuszyński jest patronem wielu szkół. Od 1994r. przyznawana jest Nagroda Literacka im. Kornela Makuszyńskiego.

 Dzieła K. Makuszyńskiego:

 * 1908r. - ,,Połów Gwiazd"
* 1910r. - ,,W kalejdoskopie"
* 1910r. - ,,Rzeczy wesołe"
* 1911r. - ,,Zabawa w szczęście"
* 1912r. - ,,Szewc Kopytko i kaczor Kwak"
* 1913r. - ,,Awantury arabskie"
* 1914r. - ,,Straszliwe przygody"
* 1915r. - ,,Perły i wieprze''
* 1916r. - ,,Bardzo dziwne bajki'' (Bajka o królewnie Marysi, o czarnym łabędziu i o lodowej górze, Szewc Kopytko i kaczor Kwak, O tym jak krawiec Niteczka został królem, Dzielny Janek i jego pies),
* 1917r. - ,,Po mlecznej drodze''
* 1919r. - ,,Piosenki żołnierskie''
* 1919r. - ,,Słońce w herbie''
* 1925r. - ,,Bezgrzeszne lata''
* 1928r. - ,,O dwóch takich, co ukradli księżyc'' – na jej podstawie nakręcono film fabularny i serial animowany,
* 1929r. - ,,Listy zebrane''
* 1930r. - ,,Przyjaciel wesołego diabła'' – na jej podstawie nakręcono dwa filmy i serial,
* 1932r. - ,,Panna z mokrą głową'' – na jej podstawie nakręcono film i serial telewizyjny,
* 1933r. - ,,Skrzydlaty chłopiec''
* 1933r. - ,,Mały chłopiec''
* 1934r. - ,,Uśmiech Lwowa''
* 1935r. - ,,Wyprawa pod psem''
* 1935r. - ,,Wielka brama''
* 1936r. - ,,Złamany miecz''
* 1937r. - ,,Awantura o Basię'' – na jej podstawie nakręcono dwa filmy i serial,
* 1937r. - ,,Nowe bajki tego roku''
* 1937r. - ,,Szatan z siódmej klasy'' – na jej podstawie nakręcono dwa filmy i serial, który jest już emitowany,
* 1939r. - ,,Za króla Piasta Polska wyrasta''
* 1939r. - ,,Kartki z kalendarza''
* 1946r. - ,,List z tamtego świata''
* 1957r. - ,,Szaleństwa panny Ewy'' (powieść napisana w 1940); na jej podstawie nakręcono film kinowy i serial telewizyjny.

 

Rodzina K. Makuszyńskiego:

 

Julia Ogonowska - matka  (zdjęcia nie odnalazłam)   

Edward Makuszyński - ojciec (zdjęcia nie odnalazłam)

Emilia Bażeńska - pierwsza żona p. Kornela (zdjęcia nie odnalazłam)

Janina Gluzińska - druga żona p. Kornela (zdjęcie wspólne)   

 

 

  

Autorytet K. Makuszyńskiego: Leopold Staff

 

 

Cytaty Kornela Makuszyńskiego:

 

,,Uśmie­chnęła się do mnie - o ser­ce ratunku!
Bo­wiem cóż to jest uśmiech?''

,,His­to­ria jest bi­gosem, ciężko strawną zbiera­niną nie tyl­ko z całego ty­god­nia, lecz z lat wielu tysięcy."

,,Uśmiech to pół pocałunku."

,,Człowieko­wi zda­je się zaw­sze, że je­go oso­bis­te cier­pienie jest naj­większe na świecie. A je­go cier­pienie jest tyl­ko kro­pelką w oceanie..."

,,Nie na­leży budzić w ni­kim niez­dro­wych nadziei.''

,,Nie byłoby ra­dości bez smutku."

,,Choć w Pol­sce wszys­tko jest źle zbu­dowa­ne, lecz Pol­ki są zbu­dowa­ne wybornie."

,,Pier­wsze wes­tchnienie miłości to os­tatnie wes­tchnienie rozumu.'' 

,,...każdy list jak gdy­by przeświecał tym, co w nim jest wewnątrz, tak jak na twarzy pros­te­go człowieka od­bi­ja się treść ser­ca. Każdy list ma swoją twarz. Ileż ra­zy, wziąwszy list w ręce, człowiek bez po­wodu, bo się nie spodziewał złych wieści, uczu­wa lęk... Ręce mu drżą i zwle­ka z ot­warciem. Ileż ra­zy! Wte­dy w liście, jak w pa­piero­wej trum­nie, leżą niemal zaw­sze słowa ta­kie, jak umarłe, al­bo w nim coś płacze czar­ny­mi łza­mi, i prze­ciw­nie! Cza­sem list wpa­da, jak trze­pocący się gołąb, tu­li się do rąk, pieści się, uśmie­cha i niecier­pli­wi, jak gdy­by chciał, by go prędzej ot­worzo­no, bo ma do oz­najmienia nies­podziane szczęście, ma wyk­rzyknąć pro­mienis­te słowo... Wte­dy zaw­sze z ta­kiego lis­tu pa­da ci na ser­ce pro­myczek, al­bo na us­ta pa­da ci jak kwiat - po­całunek."

,,Stra­cony jest każdy dzień bez uśmiechu."

,,Z od­da­li wszys­tkie nasze godzi­ny szkol­ne błękitnieją."

,,Sub­telność ko­bieca jest tak cu­dow­na, że ko­bieta żałuje cię już na kil­ka dni przed­tem, za­nim cię zdradziła.''

,,Ra­dość wiel­kim jest mędrcem, bo ra­dość stworzyła słońce i świat. Smu­tek nicze­go nie urodzi.''

,,Właści­wie idzie o dro­biazg i zro­zumienie, że by­le idiota pot­ra­fi żyć, mając pieniądze, a sztuką wspa­niałą i bo­hater­ską jest żywot bez pieniędzy.''

,,Nies­kończo­ność można zmie­rzyć je­dynie ludzką głupotą.''

,,Jeżeli ko­bieta cię zdradzi, zaw­sze mieć będzie żal do ciebie, że z twe­go po­wodu nie mogła te­go uczy­nić wcześniej.''

,,W wiel­kiej te­dy czci u ludzi będący Ib­ra­him, sam był na oazie El Haazar, ple­mię bo­wiem na niej mie­szkające wyb­rało się właśnie na kradzież ko­ni, co z wielką czy­niło fan­tazją i na­leżytą wprawą, nie masz bo­wiem nic gor­sze­go nad to, jeśli kto rzecz swoją czy­ni niedokład­nie i le­niwie; dla­tego też człowiek mądry słusznie się od­wra­ca tyłem do złodzieja, który się poz­wo­lił schwy­tać, choć i to być może, że złodziej złodziejo­wi nie chce spoj­rzeć w oczy. Można by też z te­go mniema­nia wie­dzieć, dlacze­go połowa ludzi na świecie pat­rzy w ziemię.''

,,Tu­rys­ty­ka: dra­panie się tam, gdzie nie swędzi.'' 

,,Jeśli w od­po­wie­dzi na two­je py­tanie ko­bieta od­po­wiada - nie wierz jej, jeśli jed­nak mil­czy - nie wierz jej tym bardziej. ''

,,Pa­lec mnie świe­rzbi co do­wodzi, że ja­kiś potwór tu nadchodzi.''


To wspaniała postać! Ja o niej nie zapomnę! Wy też nie zapominajcie!